Altijd lekker in je comfortzone en instant toegeven aan je behoeften lijkt heel lekker. Er is wel een maar: door je te omhullen met comfort, mist je lijf de prikkels die het scherp houden. Zo schud je jezelf wakker.
Lichamelijke uitdagingen in de oertijd
In de oertijd heeft de mens altijd blootgestaan aan stressfactoren: honger, dorst, kou, warmte, bacteriën, gevaar. Om oplossingen te vinden op deze stressfactoren, moesten onze hersenen flink hun best doen. Precies dat zorgde voor de ontwikkeling van onze intelligentie. Om te overleven moesten we wel slim worden. Want eerlijk, heel sterk en snel waren we niet in vergelijking met veel andere levende wezens in de oertijd. Dus leerden we ons aanpassen. Aan de verschillende omstandigheden waarin we leefden, aan temperatuurverschillen, aan honger en dorst.
Onze gestabiliseerde moderne leefomgeving
Inmiddels zijn we zo slim geworden, dat we onze omgeving en onze leefomstandigheden zelf kunnen aanpassen. Alle vroegere stressfactoren zijn allang geen stressfactoren meer. Eten en drinken is binnen handbereik, verwarming en airco idem dito, we zijn schoon, worden ingeënt en hebben antibiotica. Onze omgeving is door ons gestabiliseerd en daagt niet meer uit tot aanpassing. Terwijl juist ons aanpassingsvermogen ons heeft gevormd tot wie we zijn. Dat aanpassen steeds minder nodig is, is niet zo gunstig als het lijkt. If you don’t
use it, you lose it: als je jezelf nooit meer hoeft aan te passen, dan verlies je langzaam maar zeker je aanpassingsvermogen en flexibiliteit. Terwijl juist dat aanpassingsvermogen jou en je systeem scherp houdt.
Uitdagingen, flexibiliteit en mindset
Door jezelf af en toe eens uit je comfortzone te trekken en nieuwe dingen te doen, wordt niet alleen je lichaam maar ook je geest geprikkeld. Dit stimuleert de plasticiteit van de hersenen: het leervermogen. En dat helpt je brein scherp en fit te houden. Door af een toe eens voor een uitdaging te staan, hou je dus je lichaam en je geest flexibel! Omarm een nieuwe groei mindset en ontdek hoeveel energie je ervan krijgt.
Aan de slag met 7 uitdagingen
1. Krijg het (kortdurend) koud
Neem een koude douche, of eindig je douchebeurt met koud afdouchen. Ga eens in koud water zwemmen, neem een ijsbad. In de winter zonder jas naar buiten is ook een optie. Gewoon
af en toe eens (niet te lang) flink koud worden, zodat je interne verwarming weer wordt aangezet. Met deze prikkel zet je je temperatuurregulatiesysteem terug op scherp.
2. Krijg het ook eens heet
De andere kant van de medaille: krijg het warm. Neem een heet bad of een hete douche. Een sauna, met opgieting. Allemaal goed voor je interne airco, die ineens flink aan de bak moet om de temperatuur niet te hoog te laten worden. En als je dan koud afdoucht, sla je
twee vliegen in één klap.
3. Heb weer eens ècht honger
Wist je dat je lichaam ontzettend goed zelf energie kan aanmaken uit opgeslagen brandstof (vet)? Dat doet het alleen als er geen andere energiebron voorhanden is. Een soort fallback systeem dus. Dat systeem was vroeger heel handig, want er was lang niet altijd (voldoende) voedsel voorhanden. Het mooie is, het werkt nog steeds. Maar je moet het wel trainen. Hoe je dat doet? Door niet te eten. Door intermitterend vasten. Het geeft je spijsvertering rust, het zet je vetverbranding aan waardoor je de beschikking krijgt over een extra manier van energievoorziening, het reguleert honger- en verzadigingsgevoelens. Lees meer in deze blog. Over uit je comfortzone gesproken: hartstikke oncomfortabel inderdaad. Heel gezond ook.
4. En heb weer eens echt dorst
Af en toe flink dorst hebben, traint je dorstregulatiesysteem. Let wel, ik heb het nu niet over dorst door voortdurend te weinig te drinken, maar over gezonde dorst die ontstaat als je een tijdlang niet hebt gedronken en die de daarna volledig kunt lessen. Dit is het principe van bulk drinken: je wacht tot je echt dorst hebt en je lest deze daarna volledig, met water. Vaak kan je dan meerdere glazen achter elkaar drinken. En ben je weer voor uren verzadigd. Even wennen (iets met een nieuwe gewoonte aanleren ;-)) en oncomfortabel, maar fijn voor je aanpassingsvermogen en energie.
5. Stel jezelf bloot aan beestjes
Bah, beestjes?! We zijn nogal snel vies van viezigheid. Hoe lang is het geleden dat je lekker met je handen in de aarde aan het wroeten was? Supergezond. In de volle (gezonde) aarde zitten allerlei bacteriën die goed zijn voor de mens. In ons lichaam wonen talloze bacteriën: in onze darmen (je darmflora), op onze huid (je huidflora), en ze zijn allemaal nodig om onze gezondheid te ondersteunen. Je wordt niet van iedere bacterie zomaar ziek. Als je eigen flora op orde is, zijn een paar foute beestjes geen enkel probleem. Sterker nog, in de natuurlijk zijn talloze bacteriën aanwezig die juist goed voor ons zijn en die wij ooit van nature ook in ons droegen. Door onze focus op hygiëne zijn de deze kwijtgeraakt. Jammer, want ze hielpen ons gezond te houden en trainden ons immuunsysteem tegen bijvoorbeeld allergische reacties. Wroet dus weer eens wat vaker met je blote handen in de aarde. Weg dus die zeep, desinfecterende handcrèmes en doekjes; water is your friend.
6. Ga de intellectuele uitdaging aan
Wat is er nou eigenlijk nog dat we moeten onthouden? Vrijwel alle andere informatie die we nodig hebben is wel ergens te vinden. Wanneer heb jij voor het laatst een ingewikkeld vraagstuk opgelost? Zonder hulpmiddelen, gewoon door erover na te denken? Dit zijn uitdagingen die onze hersenen nodig hebben om in vorm te blijven, om zich te kunnen blijven vernieuwen en ontwikkelen. Ga de uitdaging weer eens aan. Maak moeilijke puzzels, kruiswoordraadsels of sudoku’s, reken uit je hoofd uit hoeveel korting je krijgt in de uitverkoop. Leer je boodschappenlijstje uit je hoofd. Ga uit je comfortzone: de ervaring van iets nieuws doen, iets moeilijks, iets dat je nog niet kunt, is enorm stimulerend voor je brein.
7. En ga de gedragsmatige uitdaging aan
Wanneer deed jij voor het laatst bewust iets anders? Nam je een andere route dan je altijd doet? Een ander ontbijt dan je altijd neemt? Deed je iets spannends? Iets dat ver buiten je comfortzone viel? Iets dat je eigenlijk niet durfde? De uitdaging aangaan is supergoed voor je brein en je lijf. Het geeft een gezonde, beheersbare, kortdurende stressprikkel. Je stresssysteem gaan even aan en weer uit. Het brengt je even uit je comfortzone. Supergezond. En ook dit is stimulerend voor je breingezondheid.
Ben jij klaar voor de uitdaging?
Try this at home. Je kunt deze 7 uitdaging gemakkelijk zelf doen. Ontdek hoe je er scherper van wordt en meer energie van krijgt. Meer weten? Deze blog is een verkorte versie van het hoofdstuk over uitdagingen uit mijn boek Terug naar je energieke zelf. Bestel hem hier!
