Voor mij was eten lange tijd gewoon iets waarvan je honger over ging. Ik stond er nooit bij stil dat je last zou kunnen hebben van voedsel. Totdat ik me verdiepte in gezonde voeding. Er ging een wereld voor me open.
Waarom zou je gezond eten?
Ongezond eten heeft ingrijpende gevolgen voor je gezondheid. Bewerkte producten en fast food (pizza, friet, snacks, kant-en-klaar maaltijden), snelle suikers (frisdrank, koek, snoep, chips) en ongezonde vetten (in alle genoemde producten) zijn vaak de oorzaak van:
- schommelingen in je bloedsuikerspiegel, waardoor je je energieloos en futloos voelt
- een opgeblazen gevoel, buikpijn
- stemmingswisselingen en brain fog (het gevoel dat je hoofd ‘mistig’ is en je concentratie tekortschiet)
- gewichtstoename
- ontstekingen
- verhoogd risico op chronische ziekten zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten
- hormonale problemen
- slecht slapen
Veel mensen hebben deze klachten, zonder te weten dat ze te maken hebben met wat je eet. En voor veel mensen wordt de pijn pas voelbaar als ze merken dat hun lichaam niet meer meewerkt en ze constant moe zijn. En dat is jammer, want dit punt kan voorkomen worden door gewoon gezond te eten. Door bewuste keuzes te maken en je lijf echt te voeden in plaats van alleen te vullen, kom je weer lekker in je energie en in je vel. En merk je dat je hoofd helderder wordt en je weer energiek je dagen doorkomt.
Gezonde voeding
Gezonde voeding is eten dat geschikt is voor ons, mensen. Eten waar ons spijsverteringsstelsel raad mee weet. Zodat het ons lichaam voorziet van de energie en bouwstoffen (koolhydraten, eiwitten en vetten) die we nodig hebben. En dat ons niet onnodig veel energie kost of schade toebrengt. Want ja, dat kan dus. Dat voeding je lijf beschadigt. Cruciale organen zoals je darmen en je lever kunnen veel te lijden hebben onder wat je eet. En zijn je darmen in slechte staat, dan kunnen schadelijke deeltjes uit voeding zó je lichaam in en daar nog meer schade veroorzaken. Wat je daarvan merkt? Denk aan buikpijn, problemen met je ontlasting, vermoeidheid, allergieën, eczeem, intoleranties, ontstekingen... Wil je niet.
Daarom terug naar de basis van gezonde voeding. Die bestaat uit groenten, fruit, kruiden, noten en zaden, vis, gevogelte, vlees en ei. Dit levert alle koolhydraten, eiwitten, vetten, vezels, vitaminen, mineralen en een scala aan fytonutriënten (voor onze gezondheid gunstige plantenstoffen) die we nodig hebben.
Koolhydraten
Koolhydraten (suikers) zijn een bron van energie. Ze kunnen variëren van enkelvoudig (glucose) tot zeer complex (zetmeel). Koolhydraten zijn niets meer en minder dan glucosemoleculen die in meer of mindere mate aan elkaar geschakeld zijn. Los van pure suikerbronnen (de suiker van suikerbiet, suikerriet, palm, kokosbloesem), zitten koolhydraten in groenten en fruit, noten en zaden. Ze zitten in één pakketje met alle andere voedingsstoffen, waaronder vezels, vitaminen, mineralen en fytonutriënten. Tijdens de vertering van deze voedingsmiddelen worden de verschillende voedingsstoffen gescheiden en afgebroken tot opneembare stoffen.
Eiwitten
Eiwitten hebben hoofdzakelijk een functie als bouwsteen en kunnen óók energie leveren. Ons lichaam breekt eiwitten uit voeding af tot aminozuren. Aminozuren hebben talloze functies in ons lichaam. Ze worden bijvoorbeeld gebruikt als bouwstof voor cellen. Maar ze kunnen ook worden afgebroken tot glucose. Er bestaan in totaal 20 aminozuren. Een deel kan door ons lichaam worden aangemaakt uit andere aminozuren, maar een deel ook niet. Deze laatste groep (ook wel essentiële aminozuren genoemd) moeten we via ons voedsel binnenkrijgen. Eiwitten zitten vooral in dierlijke producten. Sommige planten zijn ook eiwitrijk, denk aan verschillende soorten peulvruchten. Andere plantaardige voedingsmiddelen bevatten ook eiwitten, maar niet zo veel,
Vetten
Vetten zijn opgebouwd uit vetzuren en hebben verschillende functies. Ze zijn een belangrijke bouwstof van het lichaam. Onze hersenen bestaan voor maar liefst 60% uit vet. De celmembranen (omhulsels) van alle cellen in het lichaam zijn gemaakt van vetmoleculen. Dat houdt ze lekker flexibel. Vet is daarnaast een belangrijke energieleverancier via de vetverbranding. Ook is vet nodig om de vet-oplosbare vitaminen A, D, E en K op te nemen. Tot slot zijn vetten nodig voor het zenuwstelsel, voor de spijsvertering en voor de werking van een aantal hormonen, waaronder alle geslachtshormonen. Vetten halen we uit zowel dierlijke als plantaardige bronnen, denk aan vis, eieren, avocado's en noten.
Overige voedingsstoffen
Naast koolhydraten, eiwitten en vetten (macronutriënten) die ons voorzien van bouwstoffen en energie, zijn er talloze andere voedingsstoffen (micronutriënten) die een rol spelen in je lijf. De bekendste daarvan zijn vezels, vitaminen en mineralen. Vitaminen en mineralen spelen een cruciale rol in onze lichaamsprocessen. En dragen zo bij aan onze gezondheid. Vezels vind je vooral in planten. Vitaminen en mineralen zitten zowel in dierlijke als plantaardige voedingsmiddelen. Minder bekend zijn fytonutriënten en bioflavonoïden. Dit zijn stoffen die van nature in groenten en fruit voorkomen, bijvoorbeeld als kleurstof, en die eveneens op een positieve manier bijdragen aan onze gezondheid.
Bespoten of onbespoten, maakt dat uit?
Jazeker. Kies het liefst voor pure, onbespoten en onbewerkte voeding. Dat wil zeggen groenten die zijn geteeld zonder (schadelijke) bestrijdingsmiddelen en producten van dieren die biologische voeding hebben gegeten en geen antibiotica hebben gekregen. Groenten die hebben blootgestaan aan weer en wind en aan insecten, hebben zich moeten wapenen om te overleven. Daardoor bevatten ze meer gezonde voedingsstoffen. Dieren die in een natuurlijke, open omgeving (niet op stal) hebben geleefd en natuurlijke voedingsbronnen hebben gegeten, zijn gezonder en gespierder.
Hoeveel gezonde voeding moet je eten en hoe vaak?
Hoeveel heb je van al deze macro- en micronutriënten nodig? Dat is een goede vraag. Optimaal zou zijn om de verhouding tussen koolhydraten, eiwitten en vetten ongeveer gelijk te laten zijn; elk 1/3edeel van je totale energie-inname (uitgedrukt in calorieën). Dat ziet er op je bord uit als een stukje vis, vlees, kip of ei (voor de eiwitten, vetten, vitaminen en mineralen) naast een berg gevarieerde groenten (voor de koolhydraten, vezels, vitaminen, mineralen, fytonutriënten en bioflavonoïden), afgetopt met wat noten, zaden en pitten. Heb je je bord op deze manier ingericht, dan kan je eten tot je je verzadigd voelt.
Als je maaltijden optimaal gezond zijn samengesteld en je eet tot je vol zit, eet je maximaal 3 maaltijden per dag en heb je geen tussendoortjes nodig. In dat geval bestaat er ook nauwelijks zoiets als over-eten, omdat je je lijf letterlijk aan het voeden bent met gezonde voedingsstoffen. Voor een gezond lijf is het het beste om te leren voelen wat je nodig hebt. Dat verschilt per persoon en verschilt met de dag. Hoe je dit uitvogelt? Door gezonde voeding te eten, rustig van je maaltijden te genieten en te spelen met maaltijdgrootte.
Help! Veel info, hoe ga ik switchen naar gezonde voeding?
Beetje hulp nodig? Daar ben ik voor! Met mijn online training Meer energie met oergezond eten leer jij in 3 maanden wat oergezonde voeding met jouw lichaam doet. Je leert welke voeding oergezonde brandstof is voor je lijf, en welke je voeding je beter wat minder vaak kunt eten. Je ontdekt dat oergezond eten niet alleen heel gezond is, maar ook heel erg lekker. En dat het totaal niet moeilijk is. Met praktische opdrachten ga je aan de slag, zodat je je nieuwe oergezonde voedingspatroon goed onder de knie krijgt. Het resultaat? Eindelijk af van die opgezwollen, pijnlijke buik, overtollige kilo's, vermoeidheid en de brainfog. Met minder kilo's, een helderder hoofd en veel meer energie zit je weer lekker in je vel. Ben je terug bij je energieke zelf.
